Geçen günlerde suçluluk duygusu üzerine bazı sorular almıştım; “İyi bir tatil yaptığımda gelen suçluluk hissi neden olur ?, “Kendime zaman ayırıp aileme ayıramadığımda neden suçlu hissediyorum ?” gibi. İlgilisi için kısaca değinmek istedim.
Bu suçluluk duygularının kaynağı çoğunlukla kendimizi ötekinden ayrı görememekten gelir. Buna bağlı olarak da insan bazen ilgisini kendisine çevirdiğinde, ilgisini ötekilerden geri çekmiş gibi hissedebilir. Bunu sadece kendine vakit ayırmak olarak deneyimleyemez de ötekileri terk etmiş olarak deneyimleyebilir. Çünkü kendisini onlardan ayrı göremiyordur.
Ötekiler orada yalnızken veya ona ihtiyaç duyarlarken ben onları bırakıp nasıl kendimi düşünebilirim gibi suçluluklar yaşayabilir. Oysa ilgisini kendisine çevirdiğinde de hala ötekilere değer vermeye, onlarla ilişkisini sürdürmeye devam edebilir. Hem kendisiyle ilgilenip hem diğer ilişkilerine de yatırım yapabilir. Her ikisi de birlikte mümkündür aslında.
Öte yandan tatillerden sonra yaşanan suçluluk duygusu ise mükemmeliyetçi bir kişilik yapısından ve kendi keyif alan ve çalışan yanların bölünmesinden kaynaklanıyor olabilir.
İnsan, doğasında var olan arzulayan, keyif alan hatta belki tembellik yapmak isteyen tarafına kişiliğinde yer açmakta zorlanıyorsa, belki çok çalışarak bu tarafını benliğiniden uzaklaştırıyorsa tatille birlikte suçluluk duygusu yaşaması da olasıdır. Çünkü tatil demek keyif almak, çalışmamak, üretmemek demektir ve tatile gittiğinde çalışmak istemeyip keyif almak isteyen tarafının varlığını hissetmiş olur. Bunu hissetmek istemeyenler tatile gittiklerinde okumasalar da yanlarında kitaplarını bulundururlar, çalışmasalar da ekipmanlarını getirirler örneğin. Çalışan üreten o ideal taraflarını benliğinden uzaklaşmak istemezler çünkü. Arzunun ve tembelliğin ucunu kaçıracaklarından korkarlar, bu da mükemmelliyetçi kişi için büyük bir tehdit oluşturur.
Peki bu suçluluk duygusu nasıl hafifler derseniz, keyif alan ve çalışıp üreten iki yanınızı bir arada tutmak mümkün olduğunda suçluluk duygunuzun da gerçekçi bir yere geçmesi muhtemeldir.
